SEO (arama motoru optimizasyonu), web sayfalarındaki içerikleri kullanıcıların arama sorgularına en iyi yanıt olarak önermek için arama motorlarını ikna etme sanatı ve bilimidir.
Arama motoru optimizasyonu yapan kişilere genellikle SEO uzmanı denir. SEO uzmanları arama motorlarının nasıl çalıştığını ve web sitelerinin arama terimlerine göre nasıl sıralandığını bilir ve sürekli kendilerini bu konularda geliştirir. Çünkü arama motorlarının algoritmaları sık sık güncellenmektedir.
Arama motorları, kullanıcılara internet’te arama yaparken mümkün olan en iyi deneyimi sağlamak için algoritmalarını dinamik olarak değiştirir ve iyileştirir. Amaç ise, kullanıcıyı probleminin çözümüne veya sorularının cevabına mümkün olduğunca verimli bir şekilde ulaştırmaktır. Google gibi arama motorları bunu SERP (arama motoru sonuç sayfası) aracılığıyla yapar.
SEO Neden Önemlidir?
Arama motorları hayatımızın ayrılmaz bir parçası haline geldi. Bir milyardan fazla web sitesinin yer aldığı internet’te, web sitenizin üst sıralarda yer alması her zamankinden daha önemlidir.
Web siteniz Google’da ilk sayfada çıkmazsa, işletmeniz bundan kötü etkilenebilir, çünkü ilk sayfada yer alan rakiplerinizle rekabet etmek zorlaşır.
İnsanlar aradıklarını bulmak için her gün Google gibi arama motorlarını kullanırlar ve arama sonuç sayfasında ikinci sayfaya nadiren geçerler. Başka bir deyişle, ikinci sayfanın en üstünde bile yer almanız size pek bir şey kazandırmayacaktır.
SEO Nasıl Yapılır?
Arama motorları belirli bir arama sorgusu için bir web sayfasının hangi sıralamaya atanması gerektiğine karar vermek için, içeriğin kalitesini birçok faktöre göre değerlendirir ve ardından web sitesinin popülerliğini, uzmanlığını, güvenilirliğini ve otoritesini dikkate alır.
Web sitesi sahipleri ve SEO uzmanları, web sitelerini ilgili anahtar kelimelerde SERP’te daha üst sıralara yükseltmek için birtakım taktikler, teknikler ve stratejiler uygular.
Site içi SEO
Site içi SEO çalışmasında dikkat edilmesi gereken kritik temeller vardır. Bunları ayarlamak backlink inşası kadar heyecanlı olmasa da, bu öğeler oldukça önemli sıralama faktörleridir.
Site içi optimizasyon öğeleri aşağıda listelenmiştir:
- Sayfa başlıkları
- Meta açıklamalar
- Başlık etiketleri (H1, H2, H3 vb.)
- İçerik
- Görseller
- URL yapıları
- Canonical URL’ler
- Site içi linkler
- Diğer sitelere verilen linkler
- Yapılandırılmış veri
Sayfa Başlıkları (Meta Başlıklar)
Sayfa başlığı, doğru ayarlanması gereken en önemli optimizasyon bileşenlerinden biridir. Bu başlıkları hazırlarken arama sonuç sayfasında üst sıralarda yer alan rakiplerinizin başlıklarını incelemenizi öneririz. Sayfa başlıklarınızı anahtar kelimelerle doldurmaktan kaçının. En önemli anahtar kelimelerinizi en anlamlı şekilde kullanabilirsiniz. Örneğin, “Kadın Ayakkabı Modelleri ve Fiyatları” başlığında aslında birden fazla rekabetli anahtar kelime bulunmaktadır: “kadın ayakkabı”, “kadın ayakkabı modelleri”, “kadın ayakkabıları”, “kadın ayakkabı fiyatları”. Ancak SEO eklentilerinin basit test sistemi bunları göremez (sadece “kadın ayakkabı” ve “kadın ayakkabı modelleri” kelimelerini görür), bu nedenle eklentilerin gösterdiği SEO puanlarını ciddiye almayın.
Sayfa başlıklarınız, Google’da arama yapan kullanıcıların ilgisini çekmelidir. Çünkü birçok insan sıkıcı sayfa başlıkları olan siteleri ziyaret etmek istemez. Bu nedenle, en önemli sayfalarınızın başlıklarını hazırlarken gerekirse saatlerce düşünün.
Meta başlıklarda mutlaka başlığın sonuna markanızın ismini veya domain isminizi ekleyin, bu özgünlük için önemlidir. Örneğin, “Kadın Ayakkabı Modelleri ve Fiyatları – SiteAdresi.com”.
Meta Açıklamalar
Meta açıklamalar, genellikle arama sonuçlarında sayfanızı özetleyen açıklama parçacıkları oluşturmak için kullanılır. Bu snippet’ler sayfa başlığının altında görünür.
Meta açıklama, sayfanızın kısa ve öz bir özeti olmalı, ve ayrıca sayfaya özgü olmalıdır. Yaklaşık 13-22 kelimeden oluşur, ve 156 karakterden fazla olmamalıdır. Tüm sayfalarda aynı meta açıklamaları kullanmayın.
Meta açıklamalarda anahtar kelimelerinizi fazla kullanmayın, bir kere kullanmanız yeterlidir, bazı durumlarda iki kere kullanmanız gerekebilir, ciddi bir sorun olmaz. Her zaman meta açıklamalarınızı ilgi çekici hale getirmeye çalışın. Arama sonuçlarında tıklama oranlarınızı arttırmanın en etkili yolu ilgi çekici meta başlıklar ve açıklamalar kullanmaktır.
Başlık Etiketleri
Başlık etiketleri, sayfada belirli bir bölümün konusunu okuyuculara ve arama motorlarına ileten HTML etiketleridir. Google’da sıralama söz konusu olduğunda başlıkların etkisi oldukça yüksektir. H1 etiketi sayfalarda anlamsal nedenlerle sadece birer adet kullanılır, ve genellikle meta başlık ile aynı olur. Sayfanın alt bölümleri için H2, diğer destekleyici konular için H3 başlıklar kullanılır.
H2 başlıklarda anahtar kelimeleri benzer kavramlarla birleştirerek kullanabilirsiniz. Örneğin, “En İyi Laptoplar” başlıklı içeriği birkaç bölüme ayırabilirsiniz: “İş için En İyi Laptoplar”, “Oyun için En İyi Laptoplar”, “Grafik Tasarım için En İyi Laptoplar” vs… Ve bunları H2 başlık olarak ayarlayabilirsiniz.
İçerik
İçeriği hazırlarken konunun dışına çıkmamanız gerekiyor. Hatta genel olarak web sitenizde alakasız konularla ilgili içerikler yayınlamaktan kaçınmanızı öneririz, tabii siteniz Onedio tarzı genel blog değilse. İçeriğinizde anahtar kelimeleri sadece mantıklı olan yerlerde kullanın. Günümüzde anahtar kelime kullanım sayısı önemli değildir, çünkü Google son yıllarda ciddi anlamda gelişmiştir. Bu nedenle anahtar kelimelerinizi sadece birkaç kere kullanabilirsiniz, bazı durumlarda ise anahtar kelime yoğunluğu %5’i bile geçebilir, bu tür önemsiz konulara pek takılmayın.
Makale kelime sayısı da sıralama faktörü değildir, ancak birçok konuda binlerce kelimelik makale yazılabilir. Önemli olan, ziyaretçilerinizin öğrenmek istediği konular hakkında yeterli bilgi sunmaktır.
Görseller
İçeriklerinizde ilgili resimler kullanmanızı öneririz. Eğlence amaçlı kedi veya köpek resimlerini, komik GIF’leri ve dikkat dağıtan alakasız görselleri kullanmaktan kaçının. Birden fazla görsel kullanabilirsiniz, ancak sayfa yüklenme hızı oldukça önemlidir. Eğer WordPress kullanıyorsanız Imagify gibi resim sıkıştırma ve optimizasyon eklentilerini kullanabilirsiniz. Sitenizde çok fazla görsel varsa, CDN kullanmanızı öneririz.
İçeriklerde kullanılan ilgili resimler, hikayenizi anlatmanıza yardımcı olabilir ve ziyaretçilere destekleyici bilgileri sağlayabilir. Resim dosyalarının isimleri açıklayıcı ve kısa olmalıdır, anahtar kelimenizi de kullanabilirsiniz.
- Kötü dosya adı örneği: 34-23-g3assdfpjrwewfg.png
- İyi dosya adı örneği: bilim-kurgu-kitaplari.png
Görsel alternatif metni (kısaca alt metin veya alt text), çok önemli bir görsel özelliğidir. Alt metinde sadece anahtar kelime kullanmak yerine, anahtar kelimeyi mantıklı bir şekilde kullanarak görüntüyü açıklayan kısa bir terim kullanabilirsiniz.
URL Yapıları
Uzun URL’ler tarama bütçesini arttırır. Bu yüzden kısa ve anahtar kelimenizi içeren anlamlı URL’ler kullanmalısınız. Örneğin, “Gelmiş Geçmiş En İyi 10 Bilim Kurgu Filmi” başlıklı sayfanızın URL’ini “https://siteniz.com/bilim-kurgu-filmleri” olarak ayarlayabilirsiniz. İçeriğinizi daha sonra güncellemeye karar verirseniz, ve listeye birkaç film daha eklerseniz URL’inizi değiştirmek zorunda kalmazsınız.
Eğer binlerce sayfadan oluşan siteniz varsa, o zaman içeriklerinizi organize etmeniz gerekecektir. Bu durumda URL yapınızı da mantıklı şekilde ayarlamanız gerekecektir. Diyelim ki, siteniz film özetleri ile ilgili bir platform. URL’lerinizi film kategorilerine göre ayarlayarak arama motorlarının işini kolaylaştırabilirsiniz. Bu yöntemle içerikleriniz konusunda arama motorlarına aslında bilgi sağlamış olursunuz. Bu URL yapılarına örnekler aşağıdaki gibidir:
- https://siteadresi.com/bilim-kurgu/baslat-ready-player-one (film yorumları ile ilgili site)
- https://siteadresi.com/bilim/astronomi/evreni-anlama-seruveni (kitap e-ticaret sitesi)
- https://siteadresi.com/yaris-oyunlari/road-of-rampage (HTML5 oyun sitesi)
Canonical URL’ler
Özgün olmayan içerikler ikiye ayrılır: Diğer sitelerden kopyalanan içerikler ve sitenizde birden fazla sayfada görüntülenen yinelenen içerikler. İkisi de zararlıdır, arama motorlarında yükselmenize engel olabilir. Sitenizde birden fazla sayfada bulunan yinelenen içerikleri canonical URL’ler ile engelleyebilirsiniz.
Örneğin, hosting firmasının SSL sertifika satış sayfasının içeriği hem “https://siteadresi.com/guvenlik/ssl-sertifikalari” hem de “https://siteadresi.com/ssl-sertifikalari” URL’lerinde yer almaktadır. Bu yinelenen içeriğe bir örnektir. Bu sorunu ortadan kaldırmanın en iyi yolu “https://siteadresi.com/ssl-sertifikalari” sayfasının canonical URL’ini “https://siteadresi.com/guvenlik/ssl-sertifikalari” olarak ayarlamaktır. Ve arama motorları “https://siteadresi.com/ssl-sertifikalari” sayfasını tararken aslında bu sayfayı “https://siteadresi.com/guvenlik/ssl-sertifikalari” olarak görür. Bu sorunu 301 yönlendirmesi ile de çözebilirsiniz, ancak bazı durumlarda kullanıcı deneyimi açısından veya sitenin mimari yapısı yüzünden canonical URL’leri düzenlemek daha mantıklı olabilir.
Site içi Linkler
İçeriklerinize eklediğiniz linkler, optimize edilmesi gereken bir diğer önemli noktadır. Site içi linklemeler rastgele yapılmamalıdır, sadece gerekli yerlerde kullanılmalıdır. Anahtar kelimelere link vermek yerine, ziyaretçileri ilgili sayfalarınıza yönlendirmek için doğal linkler kullanmalısınız. Örneğin, “En İyi Klasik Arabalar” başlıklı makalenizde “Eğer amerikan arabalarından hoşlanıyorsanız klasik Ford otomobilleri ile ilgili hazırladığımız listeye göz atabilirsiniz.“ cümlesinde kalın olarak işaretlenen metin üzerinden “En İyi 10 Klasik Ford Araçlar” sayfanıza link verebilirsiniz.
Unutmayın, makale içinde kullandığınız site içi linkler, menü veya footer gibi alanlardaki linklerden daha güçlüdür. Bu nedenle içeriklerde fazla link kullanmamaya çalışın.
Diğer Sitelere Verilen Linkler
İçeriklerinizde kaynak göstermek amaçlı veya kullanıcılara öneride bulunmak için sektördeki diğer önemli sitelere ve ilgili Vikipedi sayfalarına link verebilirsiniz, bu tür linklerde de anahtar kelime kullanmayın, yoksa sıralama kaybı yaşayabilirsiniz.
Schema.org Yapılandırılmış Veri
Yapılandırılmış verilerin birçok olumlu etkisi vardır:
- Google’ın sayfadaki verileri daha iyi anlamasına yardımcı olur.
- Google’ın bilgi grafiğine dahil edilecek varlıkları optimize etmenize yardımcı olur.
- Arama sonuçlarında sayfalarınızın çeşitli snippet’ler ile gösterilmesine sebep olur.
Sayfanızda bulunan ve Schema.org tarafından desteklenen veri türleri optimize edilebilir. Yapılandırılmış verileri Google’ın Zengin Sonuçlar Testi aracına göre optimize etmenizi öneririz. Bu araç, arama motorları tarafından taranabilir ve dizine eklenebilir olduğundan emin olmak için kodlamayı oluşturmanıza ve gerektiği gibi ayarlamanıza yardımcı olacaktır.
Anahtar Kelime Araştırması
Anahtar kelime araştırması ile sitenizin sayfalarında kullanılacak doğru anahtar kelimeleri bulabilirsiniz. Yanlış anahtar kelimelere odaklanırsanız paranız ve zamanınız boşa harcanabilir.
Hedef kitlenizi iyi tanırsanız detaylı anahtar kelime araştırması yaparak en kazançlı anahtar kelimeleri bulabilir ve içeriklerinizi hazırlarken bu anahtar kelimeleri doğru ve anlamlı şekilde kullanabilirsiniz. Sakın bu kelimeleri içeriklerinizde kalın olarak işaretlemeyin, bu acemiler tarafından sıkça yapılan bir hatadır. Çünkü SEO’yu genellikle eskimiş bilgilerle dolu kitaplardan ve kılavuzlardan öğrenirler.
Anahtar kelime araştırması yaparken Excel dosyası kullanabilirsiniz. Bu dosyada anahtar kelimelerinizi alaka düzeyine göre ortalama aylık aranma sayıları ile gruplara ayırmanızı öneririz.
Teknik SEO
Teknik SEO çalışması, web sitelerinin performansını ve kalitesini en üst düzeye çıkarmak için yapılır. Ancak, dikkate alınmadığı takdirde ne kadar güçlü backlink alırsanız alın, Google’da yükselemeyebilirsiniz.
Kolay Taranma
Arama motorları içeriklerinizi düzgün tarayamazsa sıralamalarda yükselmeniz oldukça zor olacaktır. Sürekli oluşan hatalar, bozuk bağlantılar ve kötü yönlendirmeler teknik optimizasyon sorunlarına birer örnektir.
Arama motoru botlarının sitenizde sorunsuz erişime sahip olduğundan ve engellenmeden gezinebildiğinden emin olmak için uygulayabileceğiniz birkaç teknik aşağıda listelenmiştir.
- Tüm URL’lerin hatasız “200 OK” durumuna sahip olduğundan emin olun.
- Canonical URL’leri doğru şekilde ayarlayın.
- Index almasını istediğiniz tüm URL’lerin tamamen dizine eklenebilir olduğundan ve tüm sayfaların doğru yüklendiğinden emin olun.
- Bağlantılı tüm URL’lerin hatasız olduğundan emin olun.
- Tüm sayfaların hızlı yüklendiğinden emin olun.
- XML site haritasındaki tüm sayfaların doğru tanımlandığından emin olun.
- Tüm yönlendirmelerin hedef URL’lere hatasız olarak yönlenip yönlenmediğini kontrol edin.
WordPress sitelerde (tabii SEO uyumlu tema da oldukça önemli) teknik optimizasyon sorunlarıyla nadir karşılaşırsınız. Ancak taranabilirlik sorunları, özellikle büyük sitelerde epey uğraştırıcı olabilir.
Kullanıcı Deneyimi
Kullanıcı deneyimi doğrudan bir sıralama sinyali olmasa da, dönüşümleri önemli ölçüde etkileyebilir.
Hantal veya karmaşık bir sitenin dönüşüm oranı, satış yapan veya harekete geçirici içeriklere sahip, tasarımı temiz ve basit olan, hedef kitle için optimize edilen bir sitenin dönüşüm oranından çok daha düşük olur.
Tutarlılık da önemlidir. Web sitesi mobil cihazlarda sorunsuz çalışıyorsa, ancak masaüstünde aynı deneyime sahip değilse (ya da tam tersi durumunda), organik trafiğinizi bir yere kadar arttırabilirsiniz.
Google Analytics’te sitenin hemen çıkma oranı ve sayfada geçirilen ortalama süre metriklerini dikkate almak, web sitenizin kullanılabilirliğini değerlendirmek için size sağlam bir temel sağlayabilir.
Ayrıca Crazy Egg, Lucky Orange ve Hotjar gibi ısı haritası araçlarını kullanarak, ziyaretçilerinizin içeriklerinizi nasıl tükettiğine dair harika içgörüler elde edebilirsiniz.
XML Site Haritası
XML site haritası, en basit haliyle, web sitesindeki tüm sayfaların URL’lerini listeleyen XML dosyasıdır. XML site haritaları, XML (Genişletilebilir İşaretleme Dili) kullanılarak oluşturulur, ve sitenin yapısı ve gezinmesi hakkında bilgi sağlar.
XML site haritası, arama motorlarının sitenizi daha iyi taramasına ve dizine eklemesine yardımcı olur. Site haritası arama motorlarına her bir sayfanın sitenizde nerede olduğunu söyler.
XML site haritası, siteniz hakkında ayrıntılı bilgi sağladığı için oldukça önemlidir. Siteniz WordPress ise, ayrı eklenti kurmak yerine mevcut SEO eklentinizin site haritası oluşturma özelliğinden yararlanabilirsiniz. Rank Math ve Yoast SEO gibi WordPress eklentileri site haritasını dinamik olarak oluşturur, yani sitenizin ana dizininde herhangi bir XML dosyası bulunmaz, fakat https://siteadresi.com/sitemap_index.xml (veya benzer) tarzı bir URL’de site haritanız otomatik olarak sürekli güncellenir.
Robots.txt
Robots.txt dosyası, arama motorları için yönergeler içerir. Arama motorlarının web sitenizin belirli bölümlerini taramasını engellemek ve arama motorlarına web sitenizi en iyi nasıl tarayabilecekleri konusunda yararlı ipuçları vermek için kullanabilirsiniz.
Yaygın olarak yapılan hatalardan biri de, herhangi bir sayfanın index almasını engellemek için bu sayfanın URL’ini robots.txt dosyasına eklemektir. Arama motorları tarafından index almasını istemediğiniz sayfaları “noindex” olarak işaretlemelisiniz. Çünkü Google, robots.txt dosyasına disallow olarak eklenmiş URL’leri de index’leyebilir, sadece içeriğe erişemez.
Site Dışı SEO
Backlink inşası oldukça derin bir konudur. Burada size sadece site dışı SEO hakkında genel bilgiler sunabiliriz. Ancak backlink ile ilgili detaylı bilgi edinmek istiyorsanız “Backlink Nedir? Etkili Link İnşası Stratejileri“ başlıklı kılavuzu inceleyebilirsiniz.
Birçok insan SEO konusunda kendisini geliştirirken “backlink” kavramını duyar duymaz hemen backlink paketi satın almaya karar veriyor. Backlink paketlerinin hemen hemen hepsi spam ve toksik linklerden oluşur. Bu nedenle eğer SEO alanında en az 4-5 yıllık deneyiminiz yoksa, site dışı optimizasyon sürecini deneyimli ve başarılı SEO uzmanına devretmenizi öneririz.
Güçlü backlink inşası, sitenizi ve markanızı kaliteli sitelerde tanıtmanın yollarını bulmak anlamına gelir. Bu tarz stratejiler, sitenize doğrudan trafik çekebilecek şekilde tasarlanmalıdır. Böylece arama motorları sayfalarınızın kaliteli içeriğe sahip olduğunu görebilir.
Backlink inşası, diğer sitelerden kendi sitenize link alma sürecidir. Arama motorları, backlinkleri tavsiye veya kaynak link olarak görür. Eğer büyük bir teknoloji haber sitesi yayınladığı bir makalede ziyaretçilere öneride bulunmak için sizin teknoloji blogunuzdaki ilgili bir içeriğin linkini paylaşırsa bu içeriğiniz arama motorlarında ilgili anahtar kelimelerde yükselmeye başlayabilir. Çünkü arama motorları bu backlink’i tavsiye bağlantı olarak görecektir, ve sitenizin önemli olduğunu düşünmeye başlayacaktır.
White Hat SEO nedir?
White Hat SEO, web sitelerini tamamen etik yöntemlerle arama motorlarında yükseltmek için yapılan çalışmadır. White hat SEO, arama motoru yönergelerine uyarak ve web sitesinin itibarını koruyarak arama motoru sıralamalarını iyileştirmek için uygulanan optimizasyon çalışmalarını ifade eder. Bu SEO yöntemi, yüksek kaliteli ve alakalı içerik oluşturmaya ve olumlu kullanıcı deneyimi oluşturmaya odaklanır. Black hat SEO’nun tam tersidir.
White hat SEO, sadece içerikle sınırlı değildir, aşağıdakiler de dahil olmak üzere çeşitli faktörleri içerir:
- Mobil uyumlu tasarım
- Web sayfalarının yüklenme hızını iyileştirmek
- Marka bilinirliği oluşturmak
- Sitenin kullanım kolaylığı
- Meta etiketlerin doğru ayarlanması
- Sosyal medya platformlarda varlık oluşturmak
- Site içi linklemeler
- vs…
Tüm bu unsurlar, arama motorlarının siteleri değerlendirirken giderek daha fazla öncelik verdiği faktör olan olumlu kullanıcı deneyimine katkıda bulunur.
White hat SEO’nun önemli bir yanı, linklerin etik yollarla edinilmesidir. Günümüzde pazarlama süreçlerini başarılı bir şekilde yürüten birçok firma, backlink satın almak veya çöp link inşası oluşturmak yerine diğer site sahipleri ile iletişime geçerek içerik işbirliği yoluyla aramalarda yükseliyor.
White Hat SEO, arama motorlarında web sitelerinin sıralamalarını iyileştirmenin sürdürülebilir bir yoludur. Bu yaklaşım yalnızca sıralamaları iyileştirmekle kalmaz, aynı zamanda iş dünyasında ilişkiler kurmayı da teşvik eder.
Black Hat SEO Nedir?
Black Hat SEO, arama motorunun algoritmasındaki açıklardan yararlanarak web sitesini spam teknikleriyle anahtar kelimelerde yükseltmek için yapılan çalışmadır. Black Hat SEO, web sitelerinin sıralamalarını geçici olarak iyileştirmeye yardımcı olabilirken, uzun vadede web sitelere kalıcı zarar verebilen riskli uygulamadır. Black Hat SEO çalışmalarında kullanılan bazı teknikler aşağıdaki gibidir:
- İçerikleri anahtar kelimelerle doldurmak
- Spam linkler
- Kopya içerikler
Birçok black hat SEO yöntemi vardır, en popüler olanı PBN’lerden (özel blog ağı) link almaktır. Özel blog ağı, bir veya birden fazla siteyi backlinklerle güçlendirmek için oluşturulan ağdır, ve bu ağdaki sitelerin domainleri genellikle güçlü olur. PBN linkler oldukça riskli olduğu için kesinlikle tavsiye etmiyoruz. Türkiye’de buna paravan bloglar deniyor, ancak Türkiye piyasasındaki paravan bloglar genellikle çöptür.
Birçok SEO uzmanı ve reklam ajansı farkında olmadan aslında Black Hat SEO yöntemlerini kullanır. Örneğin, footer link de aslında bu yöntemlerden biridir, ancak birçok webmaster forum sitesinde footer linkler için ayrı kategoriler bile vardır.